اختلال یادگیری در کودکان

 

اختلال یادگیری مشکلی عصبی می باشد که روی عملکرد مغز از جمله دریافت , ارسال و پردازش اطلاعات تاثیر می گذارد.  SLD ) ) یا همان اختلال یادگیری نوعی اختلال یا نقص پنهان است که همانند  معلولیت های فیزیکی از جمله نابینایی و ناشنوایی و … قابل مشاهده نیست. در این اختلال فرد توانایی لازم را برای تفسیر و تحلیل آنچه می بیند و یا می شنود ندارد و نمی تواند اطلاعات ورودی از بخش های مختلف مغز خود را به یکدیگر ربط دهد . همچنین (SLD  ) تا آخر عمر با انسان همراه است .

فردی که مبتلا به ناتوانی یادگیری  یا اختلال یادگیری می باشد در خواندن , نوشتن , صحبت کردن , گوش دادن , درک مفاهیم ریاضی مشکل دارد و با وجود کمک دیگران و مداخلات مختلف  در یادگیری اطلاعات و مهارت های جدید از جمله     ( مهارت های اجتماعی – زندگی و … ) به مشکل بخورد .

علائم اختلال یادگیری :

هنگامی که یکی از علائم زیر به مدت 6 ماه در فرد حضور داشته باشد , وجود اختلال یادگیری  را تا حدودی تایید می کند :

1-  کلمات را به طور غلط می خواند , و خواندن کلمات برایش دشوار است . و در خواندن کلمات تردید دارد.

2-  توانایی هجی کردن کلمات را ندارد . ممکن است حروفی را جا بیندازد و یا اضافه کند.

3-  توانایی درک معنی آنچه را که خوانده است ندارد . مثلا امکان دارد که متن را صحیح بخواند اما نتواند آنچه را خوانده است به طور عمیق درک کند . و توالی رویدادها و روابط را رعایت نکند.

4- در مکتوب کردن و ابراز عقاید مشکل دارد. ( برای مثال در داخل جملات اشتباه گرامری داشته باشد )

5- در تسلط یافتن بر قواعد اعداد و ارقام , یا محاسبه مشکل دارد. ( برای مثال از اعداد و روابط آن ها با هم درک ضعیفی دارد . و ممکن است  سردرگم شود و حتی روش محاسبه را عوض کند . )

6- در استدلال ریاضی مشکل دارد. ( در استفاده از مفاهیم , فرمول های ریاضی برای حل مسایل ریاضی , مشکل دارد. )

افرادی که مبتلا به اختلال یادگیری هستند , مهارت های تحصیلی شان در یک یا چند درس , بسیار کمتر از سن تقویمی او می باشد. و در عملکرد تحصیلی و شغلی خود , در فعالیت های زندگی روزمره اختلال شدید دارند .

انواع اختلال یادگیری :

* اختلال در خواندن

* اختلال در نوشتن

* اختلال در مهارت های حرکتی

* اختلال در زبان

* اختلال در ریاضی

* اختلال در درک

* اختلال در خواندن :

ویژگی افرادی که این اختلال را دارند این است که در درست خواندن , سریع خواندن و درک مطلب مشکل دارند. و این ناتوانی ارتباطی با سن تقویمی و شرایط درسی و تحصیلی آن ها مطابقت ندارد . کودکی که مبتلا اختلال خواندن است , کلمات را به جای یکدیگر به کار برده یا کلا نمی خواند و ممکن است آن ها را  تحریف کند و علاوه بر آن  فقط مقداری از مطالب خوانده شده را می فهمد .

* اختلال در نوشتن :

فردی که مبتلا به اختلال یادگیری از نوع اختلال در نوشتن می باشد , مهارت های نوشتن او بسیار ضعیف تر از سن تقویمی , ضریب هوشی و سوابق تحصیلی اش می باشد. کودک نمی تواند راحت بنویسد و در نوشتن مطالب , غلط های دستوری , نقطه گذاری و املایی مرتکب اشتباه می شود . افراد مبتلا به این اختلال دست خط بسیار بدی دارند و خیلی بزرگ می نویسند.

* اختلال در مهارت های حرکتی :

اختلال هماهنگی حرکتی یک اختلال رشدی عصبی همانند ADHD می باشد . و شرایطی است که یادگیری هماهنگی چشم و دست  و مهارت های حرکتی را برای فرد دشوار می کند. بطور مثال فرد در رونویسی از روی تخته , انجام تکالیف مدرسه , مرتب کردن کار ها و وسایل , شرکت در کلاس های ورزشی ضعف دارد و برایش دشوار می باشد. همچنین فرد در انجام کارهای روزمره اش مانند مسواک زدن و لباس پوشیدن ضعف دارد .

* اختلال در زبان :

فردی که مبتلا به اختلال یادگیری از نوع اختلال در زبان می باشد , مهارت های حرف زدن  او بسیار ضعیف تر از سن تقویمی , ضریب هوشی و سوابق تحصیلی اش می باشد. فرد مبتلا به این اختلال ویژگی های زیر را  دارد :

 1- گفتار و کلمات او محدود می باشد .

 2- در یادگیری کلمات جدید مشکل دارد .

 3- توانایی پیدا کردن کلمات صحیح را ندارد ( برای مثال هنگامی که می خواهد کلمه ی هواپیما را بگوید , به هواپیما اشاره می کند و چون کلمه ی هواپیما را پیدا نمی کند , توانایی بر زبان آوردنش را ندارد. )

 4 – در ساختن جملات کوتاه حتی با ساختار دستوری ساده مشکل دارد ( تنها از بعضی زمان های افعال استفاده می کند . )

5- قسمت های مهم جمله را جا می اندازد که باعث می شود جمله بندی غیر عادی شود .

به طور کلی کودکانی که اختلال در زبان دارند , در رشد زبانی تاخیر دارند .

* اختلال در ریاضی :

فردی که مبتلا به اختلال یادگیری از نوع اختلال در ریاضی می باشد , توانایی انجام دادن محاسبات ریاضی  او بسیار ضعیف تر از سن تقویمی , ضریب هوشی و سوابق تحصیلی اش می باشد. فرد مبتلا به این اختلال ویژگی های زیر را دارد :

1- کودک اصطلاحات ریاضی را متوجه نمی شود و در درک آن مشکل دارد.

2- اعداد کتبی یا نماد اعداد و علائم ریاضی را تشخیص نمی دهد و توانایی خواندن آن ها را ندارد .

3- توانایی رونویسی درست اعداد و نمادهای ریاضی را ندارد.

4- توانایی به یاد آوردن نحوه ی انجام عملیات ریاضی را ندارد .

5- توانایی حل درست معادلات ریاضی را ندارد .

* اختلال در درک :

هدف هر فردی  از خواندن یک متن , درک مطلب می باشد .درک مطلب به معنای دریافت معنای مطلب خوانده شده از طریق ترکیب اطلاعات موجود در متن با دانش پیشین فرد می باشد. دانش آموزانی که اختلال یادگیری دارند , دامنه واژگان محدودی دارند و درک مطلب برایشان بسیار مشکل است . اختلال در درک برای هر شخص متفاوت است , برای مثال ممکن است فردی به دلیل توجه بیش از حد به سرعت خواندن نتواند درکی از مطلب داشته باشد , یا فردی به دلیل ضعف در دانش پیشین , توانایی درک مطلب جدید را نداشته باشد .

1- آیا اختلال یادگیری در کودکان قابل درمان است ؟

بله , اختلال یادگیری را میتوان با آموزش مهارت ها , و انجام یکسری تمرینات و فعالیت ها در سنین پایین درمان کرد .

2- چه عواملی در بروز اختلال یادگیری در کودکان نقش دارند ؟

عوامل زیادی هستند که در بروز این اختلال نقش دارند که از جمله آن ها میتوان به وراثت , عوامل محیطی شامل : تغذیه نامناسب , زندگی در محیط با استرس و اضطراب بالا , بیماری های طولانی مدت , آسیب های قبل از تولد یا عوارض زایمان , آسیب روانی و … اشاره کرد .

3- اختلال یادگیری از چه سنی قابل تشخیص است ؟

اختلال یادگیری در کودکان از مواردی است که به راحتی قابل تشخیص نیست و معلمولا از سن 9 سالگی به بعد می توان آن را تشخیص داد.  و سنین 7 تا 9 سالگی از زمان های طلایی برای شناسایی و درمان ایت اختلال می باشند .

سخن آخر :

یکی از مشکلات افراد مبتلا به اختلال یادگیری , عدم اعتماد به نفس آن ها می باشد و این موضوع می تواند زندگی روزمره ی آن ها را تحت تاثیر قرار دهد . در نتیجه بهتر است برای درمان از درمانگر ( روانشناس متخصص کودک و نوجوان ) کمک گرفته شود .

نویسنده: دکتر نیلوفر تحقیقی احمدی